ÇOCUKLARIN DA ŞİŞMANLIK İLE BAŞI DERTTE

ÇOCUKLARDA OBEZİTE

Yeni normal olarak alışmamızı istenen birçok farklı durumla karşılaşıyoruz. Fakat obezite veya şişmanlık bunlardan biri olmamalı özellik de çocuklarımızda. Obezite, sağlığı bozacak ölçüde vücutta anormal veya aşırı yağ birikmesidir. Çocuk ve gelişim/ergenlik döneminde artan vücut yağının ne kadarı normal ne kadarı fazla, iyi değerlendirmekte fayda var.

Obezite, çocuk ve ergenlerde %25-30 görülme sıklığına sahip, bunun çok yüksek bir sayı olduğunu söylemeden geçemeyeceğim. Erişkin dönemde obez olanların 1/3’ünde obezite çocukluk çağında başladığı biliniyor.

Obezitenin en yaygın sebepleri:

Genetik yatkınlık, kültürel, çevresel ve davranışsal farklılıklar enerji alımı ile enerji harcaması arasındaki dengeyi bozarak obezitenin oluşumuna neden olur.

Ebeveynlerin vücut ağırlığı çocuğun obez olup olmayacağını belirleyen faktörlerden bir tanesidir. Anne ve babanın her ikisi birden şişman ise çocuklarında obezite görülme ihtimali % 80’dir. Ebeveynlerden sadece biri şişman olduğunda çocuğun obez olma ihtimali %40’a düşer.

Enerji içeriği yüksek olan besinler, büyük porsiyonlu beslenme, fast food, şekerli içeceklerden oluşan kötü beslenmenin ve hareketsiz yaşamın obezite oluşumunda rol oynadığı aşikardır.

Çocukların günde 2-3 saatten fazla televizyon, video oyunları, bilgisayar ile zaman geçirmesi fiziksel aktiviteyi azaltırken, bu sürede yüksek enerji verici atıştırmalıkların yeniliyor olması şişmanlığın temelini oluşturabiliyor.

Süt çocukluğu dönemindeki hızlı ağırlık artışı çocukluk obezitesi riskinde artış ile ilişkili bulunmuştur. Vücut kütle indeksinin erken çocukluk döneminde (24-54 ay arası) yüksek olması 12 yaşında fazla kilolu olabilme olasılığını 5 kattan fazla artırır.

Her ebeveynin zorlandığı bir konu da uyku zamanıdır diye tahmin ediyorum. Epidemiyolojik çalışmalar, süt çocukları, çocuklar ve ergenlerdeki kısa uyku süresinin obezite gelişimi ile ilişkili olduğunu göstermiştir.

Obezitenin Önlenmesinde Bilinmesi Gereken Birkaç Nokta

Obeziteyi önlemek için gerekli önlemler süt çocukluğu döneminden başlanarak alınmalıdır. Üç yaş altı bebekler ilk 6 ay yalnızca anne sütü almalı, 6 aydan sonra ek gıdalar ile birlikte anne sütüne devam edilmelidir. Ek gıdalara geçildikten sonra meyve suyu, tatlı içeceklerden ve karbonhidrat yüklü mamalardan uzak durulmalıdır. Biberon susturma aracı olarak kullanılmamalıdır.

Günlük sebze tüketimi artırılmalıdır. Beslenmenin bir diyetten çok sağlıklı yaşam biçimi olduğu anlatılmalı ve tüm aile bireyleri ile beraber katılım sağlanmalıdır.

Günde en az 1 saatlik fiziksel aktivite önerilmelidir.

Sosyal medyanın hayatlarımıza yön verdiği şu dönemde izledikleri videolar veya takip ettikleri fenomenler çocukların beslenme alışkanlıklarına yön verebiliyor. Ebeveynler, beslenme konusunda çocuklarının neyin doğru olduğuna inandıklarını öğrenmeli ve yanlış yönlendirmelere engel olarak doğru bilgiye ulaşılması konusunda çocuklarına destek olmalıdırlar.

Beslenme ve Diyet Uzmanı Ayşe KUZGUN